Inflacja w październiku 2022. Nowe dane GUS

Nic z tych rzeczy. Z danych Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) opublikowanych w poniedziałek wynika, że w październiku 2022 r. średni poziom cen dóbr i usług konsumpcyjnych był o 17,9 proc. wyższy niż w analogicznym okresie poprzedniego roku.

Takiej drożyzny nie było od ponad dwóch dekad. Ostatni raz wskaźnik inflacji był na zbliżonym poziomie na początku 1997 r. Wtedy jednak podwyżki cen hamowały, bo wcześniej wyraźnie przekraczały 20 proc. rok do roku.

Dla ekonomistów kolejny wzrost inflacji nie jest zaskoczeniem, ale skala podwyżek nie była taka oczywista. Średnia prognoz ekspertów sugerowała wynik na poziomie około 18 proc., ale typowania ekspertów cytowanych przez Business Insider przed publikacją były dość zróżnicowane. Padały sugestie odczytu na poziomie 17,8 proc., ale też 18,3 proc.

Dalsza część artykułu znajduje się poniżej materiału wideo

Rozpęd inflacji tylko w części wynika z podwyżek cen żywności i energii. Coraz bardziej rozlewa się na inne kategorie towarów i usług. Szczegółowe statystyki poznamy dopiero za około dwa tygodnie, gdy GUS opublikuje pełen raport.

Na podstawie najnowszych wyników można jedynie powiedzieć, że trzy główne kategorie (żywność, nośniki energii i paliwa) zawyżają średnią. W październiku za jedzenie trzeba było zapłacić niecałe 22 proc. więcej niż rok wcześniej. Energia w tym czasie zdrożała o prawie 42 proc., a paliwa — o 19,5 proc.

W zasadzie w tych kategoriach podwyżki cen z miesiąca na miesiąc są na poziomie, który w normalnej sytuacji byłby w skali całego roku. Względem września żywność zdrożała o 2,7 proc., nośniki energii — o 2 proc., a paliwa — o 4,1 proc.

Dzisiaj już wiemy, że nie sprawdziły się zapowiedzi przedstawicieli NBP dotyczące szczytu inflacji. Na przykład wiceprezes tej instytucji Marta Kightley mówiła na początku sierpnia, że szczyt przypadnie w wakacje i będzie "nieco wyższy niż 15,6 proc.". Także prezes Adam Glapiński zapowiadał wtedy najwyższy odczyt przypadający na lipiec-sierpień tego roku, a w kolejnych miesiącach tempo miało się obniżać. Co z tym szczytem?

Tu też ekonomiści nie mówią jednym głosem. Aktualne prognozy przesunęły ten moment na grudzień lub pierwsze dwa miesiące 2023 r. Skala wzrostu inflacji na początku przyszłego roku jest uzależniona od kilku czynników, np. cen surowców, w tym cen ropy naftowej, i kursu walutowego przekładających się na ceny paliw.