Ebrahim Raisi kim jest?

Irańska telewizja państwowa bez wchodzenia w szczegóły podała w niedzielę 19 maja, że śmigłowiec przewożący prezydenta Ebrahima Raisiego „twardo lądował” – przekazała agencja AP.

.Ratownicy próbują dotrzeć do helikoptera, który miał twarde lądowanie podczas podróży prezydenta po irańskiej prowincji Azerbejdżan Wschodni – podała w telewizja państwowa.

Kim jest Ebrahim Raisi?

.Ebrahim Raisi, konserwatywny polityk, piastuje urząd prezydenta Iranu od 2021 r. Wcześniej był m.in. Głównym Sędzią, czyli zwierzchnikiem irańskiego wymiaru sprawiedliwości. Wywodzi się z rodziny szyickich duchownych; sam jest ajatollahem i członkiem Zgromadzenia Ekspertów – organu, który odpowiada za wybór najwyższego przywódcy w Iranie.

Jego żona Dżamile Alamhoda wykłada na uniwersytecie Męczennika Behesztiego w Teheranie. Mają dwie córki oraz dwoje wnucząt.

Spór reformatorów z twardogłowymi

.”Gdy Hasanowi Rouhaniemu uda się przeprowadzić zapowiedziane reformy, zyska również Polska. Głosując na niego, obywatele wybrali drogę interakcji ze światem, z dala od przemocy i ekstremizmu” – tak w 2017 r. Michał Kłosowski pisał o nadchodzących wyborach w Iranie, w których Ebrahim Raisi zajął drugie miejsce.

„Rywalizacja polityczna w Iranie toczy się pomiędzy dwoma obozami: reformatorów i twardogłowych. Ostatnimi laty spór ten jednak osłabł, w irańskiej polityce nastał niemal czas stabilizacji, a na pewno otwarcia na świat: ekonomicznego, politycznego i społecznego. Jednym z autorów tego sukcesu jest Hasan Rouhani, prezydent kraju, wybrany 3 sierpnia 2013 roku, który 21 maja 2017 uzyskał reelekcję; człowiek, który zasługuje na miano reformatora, choć sam nie pozwala się tak nazywać. Będąc szyickim duchownym, już podczas pierwszej kampanii prezydenckiej postulował liberalne, jak na Iran, reformy społeczne. Słynna jest jego wypowiedź potępiająca rozróżnienie na właściwie i niewłaściwie noszony hidżab, co wywołało sporo komentarzy, zwłaszcza w kręgach szyickich duchownych. W trakcie swojej prezydentury jako pierwszy przywódca kraju od czasu irańskiej rewolucji 1979 roku spotykał się z duchowymi przywódcami świata, m.in. papieżem Franciszkiem w styczniu 2016 roku. Również jako jedyny irański przywódca od czasu rewolucji spotkał się z przywódcą kraju arabskiego, władcą Omanu, sułtanem Qaboosem. Także dzięki jego staraniom wcześniej, w lipcu 2015 roku, zawarte zostało porozumienie atomowe pomiędzy Iranem a sześcioma światowymi mocarstwami.”

„Do wyborów w 2017 roku dopuszczonych przez Radę Ekspertów zostało sześciu kandydatów. Rada czy też Zgromadzenie Ekspertów to jedno z najważniejszych ciał doradczych i opiniotwórczych w Iranie, organ złożony z irańskich duchownych, których zadaniem jest kontrola władzy w republice poprzez dopuszczanie, ale i odwoływanie przywódców. Mimo że dopuszczono sześciu kandydatów do uczestniczenia w wyborach, przystąpiło do nich ostatecznie czterech: Mohammad Ghalibaf, mer Teheranu, zrezygnował z kandydowania na rzecz Ebrahima Raisiego, a Eshaq Jahangiri przyznał, że zgodził się kandydować w obawie, że obecny prezydent Rouhani nie zostanie dopuszczony do udziału w wyborach. Obawy te nie były bezpodstawne, ponieważ od 1991 roku w Zgromadzeniu Ekspertów zasiadają wyłącznie przedstawiciele twardogłowych. Kiedy jednak Rouhani został dopuszczony do wyborów, Jahangiri oddał mu swoje poparcie.”

„Mimo że dwóch najistotniejszych kandydatów należy do duchowieństwa szyickiego, ich postulaty wyborcze bardzo się różniły. Ubiegający się o reelekcję Hasan Rouhani stawiał na młodych, obiecując m.in. dalsze otwarcie na świat, więcej szans ekonomicznych dla młodych, wolność indywidualną i tolerancję polityczną. Raisi przeciwnie, miał postulaty konserwatywne. Były prokurator generalny oraz członek Rady Ekspertów prawdopodobnie był związany m.in. z egzekucjami z 1988 roku, kiedy Amnesty International odnotowała zniknięcie z irańskich więzień 4482 więźniów politycznych (irańska opozycja mówi o 30 tysiącach). Szedł do wyborów z hasłami agrarnymi, postulując m.in. stworzenie sześciu milionów nowych miejsc pracy na irańskiej prowincji, opartych na rozwoju rolnictwa. Raisi sankcje Zachodu uważa za szansę na rozwój rodzimej gospodarki. Jest również zwolennikiem dalszej segregacji płciowej w życiu publicznym, islamizacji na uczelniach, rewizji internetu i cenzury zachodniej kultury. Wielu ekspertów widzi podobieństwo tych propozycji do polityki Ahmadineżada, prezydenta z lat 2005 – 2013, która doprowadziła do zaostrzenia sankcji Zachodu nałożonych na Iran, opłakanego stanu gospodarki oraz inflacji przekraczającej 40%. Nie jest tajemnicą, że Raisi jest popierany przez Radę Strażników oraz Alego Chameneiego, duchownego lidera Iranu, który w nim upatruje swojego następcę na stanowisku Najwyższego Przywódcy Islamskiej Republiki Iranu. Objęcie przez niego stanowiska prezydenta miało być krokiem właśnie w tym kierunku. W hierarchii kleru szyickiego Raisi stoi wyżej niż Rouhani, gdyż należy do potomków rodziny proroka, stąd ma większe szanse na zostanie następcą Chameneiego.”

„Gdy jednak Hasanowi Rouhaniemu uda się przeprowadzić zapowiedziane reformy, zyska również Polska. W trakcie swojej zwycięskiej mowy Rouhani podkreślał w końcu, że głosując na niego, obywatele wybrali drogę interakcji ze światem, z dala od przemocy i ekstremizmu. Dla Polski oznacza to same plusy, gdyż PKN Orlen oraz Grupa Lotos podpisały już kontrakt na ropę z tego kraju, a LOT zamierza otworzyć w Teheranie swoje biuro. Powinniśmy więc Rouhaniemu kibicować, bo jego wybór to rzadki przejaw sytuacji win-win” – uważał Michał Kłosowski.

PAP/Wszystko co Najważniejsze/Joanna Talarczyk